Chắc hẳn rất nhiều bạn trẻ đang ấp ủ trong mình giấc mơ khởi nghiệp – bước đầu để gây dựng nên sự nghiệp của riêng mình. Và điều đầu tiên khi bạn khởi nghiệp, có một câu hỏi bạn cần giải quyết, đó là “ Lợi nhuận hay các tác động xã hội “ thì bạn sẽ ưu tiên yếu tố nào hơn ? Tìm kiếm sự cân bằng giữa lợi nhuận và tác động tích cực cho xã hội từ lâu là một vấn đề khó cho các doanh nhân,và cũng là một bài toán khó nhất đối với những doanh nhân muốn tạo sự khác biệt cho xã hội.
Vậy chúng ta nên ưu tiên yếu tố nào ?
Nhiều Startup đứng trước những băn khoăn giữa phục vụ lợi ích kinh doanh và tạo lợi ích xã hội. Thông thường, chắc chắn ai cũng sẽ nghĩ đến lợi nhuận. Điều đó là một điều hết sức bình thường, vì phần lớn các bạn trẻ đều mang trong mình tham vọng làm giàu khi bắt đầu khởi nghiệp. Thực tế lợi nhuận vẫn là một yếu tố thiết yếu trong việc duy trì và mở rộng hoạt động doanh nghiệp, vì vậy tập trung vào lợi nhuận vẫn dễ dàng hơn đối với những nhà khởi nghiệp trẻ so với việc cân bằng cả hai giữa lợi nhuận và tác động xã hội. Đồng thời khi bạn có lợi nhuận, bạn sẽ có nhiều điều kiện để phát triển hơn sản phẩm của mình, nâng cao chất lượng sản phẩm khi đưa ra ngoài thị trường. Ví dụ như một doanh nghiệp chế biến thực phẩm, khi có lợi nhuận, người chủ có thể đầu tư hơn nhiều máy móc thiết bị, từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm hơn, gián tiếp giảm thiểu các nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe của những người tiêu thụ. Đây cũng có thể được xem là một tác động tốt đến cho cộng đồng.
Tuy nhiên, đừng mù quáng mà chạy theo lợi nhuận. Chúng ta có thể thấy, hiện nay rất nhiều doanh nghiệp vì quá tập trung đến lợi nhuận, mà gây ra những tác động xấu đến môi trường, điển hình chúng ta có thể nhắc tới vụ bê bối môi trường của Formosa. Và những doanh nghiệp như vậy, thường khó có thể tồn tại lâu trên thị trường được, vì khó hòa hợp với lòng dân. Trong kinh doanh, một khi đã mất niềm tin xem như là mất hết. Chúng ta cũng có thể kể đến cái tên nước uống quen thuộc đối với những năm của thập kỉ trước, C2. Từng là một loại nước uống cạnh tranh trên thị trường, sau khi bị tung bằng chứng về việc nước uống bị nhiễm chì, đã dần mất chỗ đứng trong thị trường nước giải khát hiện tại. Nên nhớ, chính người tiêu dùng là người quyết định đến sự thành bại của doanh nghiệp.
Hiện nay, các ý tưởng Startup đang dần dịch chuyển về những cái nhìn dài hạn, về những giá trị cộng đồng lớn hơn mà họ có thể tạo ra để phục vụ cho xã hội này tốt đẹp hơn Những mô hình kinh doanh xã hội hiện được đánh giá sẽ là xu hướng khởi nghiệp trọng tâm trong tương lai. Bởi theo quy luật tự nhiên, mô hình kinh doanh nào giải quyết được tồn đọng xã hội, tự khắc sẽ có khách hàng tìm đến và trả tiền cho sản phẩm, dịch vụ đó. Trong khi 80% dân số thế giới sống ở các quốc gia đang phát triển với quá nhiều vấn đề về ô nhiễm môi trường, giáo dục, y tế ,..còn đang trong tình trạng thiếu thốn, thì cơ hội cho những cá nhân, tổ chức đi tìm kiếm những mô hình mới giải quyết được cả vấn đề xã hội, vừa đảm bảo yếu tố kinh doanh và nhân rộng ra được, lặp lại được ở nhiều vùng, nhiều quốc gia là rất lớn. Bên cạnh đó, hiện nay nhà nước ta cũng đang có chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp xã hội, khuyến khích những doanh nhân trẻ khởi nghiệp sáng tạo đi kèm với tác động tích cực đối với thị trường.
Nhìn chung lại, lợi nhuận và tác động xã hội là hai yếu tố vừa vừa bổ trợ cho nhau trong hoạt động doanh nghiệp. Nếu bạn là một người quan tâm đến lợi nhuận nhiều hơn, thì đừng bỏ qua yếu tố tác động xã hội nhé. Còn nếu bạn là một người muốn tham gia thay đổi xã hội, thì cũng nên cân nhắc đến vấn đề lợi nhuận để duy trì doanh nghiệp hoạt động lâu dài.
—
IMPACTUP – FROM PATHFINDER TO CHANGEMAKER
impactUP là dự án hỗ trợ khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo xã hội, do chính các bạn thanh niên trẻ và năng động thực hiện. Dự án nhận được quỹ tài trợ của Tổ chức Hỗ trợ Đại học Thế giới Canada (WUSC) vào tháng 12/2020 để xây dựng nền tảng kết nối cộng đồng, chia sẻ kiến thức và triển khai các hoạt động đào tạo chất lượng về Khởi nghiệp xã hội (Social Entrepreneur) và Đổi mới sáng tạo (Innovation) dành cho thanh niên và người trẻ Việt Nam.
—
? Facebook: https://www.facebook.com/impactupvn
? Group: https://www.facebook.com/groups/vietnamchangemakers/
? Email: impactup.site@gmail.com
? Contact: 0854.971.718 (Ms Hà My)